Rozmowa z dr Joanną Martusewicz, prezesem zarządu Fundacji Rozwoju Uniwersytetu Ekonomicznego
we Wrocławiu, partnera Polskiej Nagrody Jakości
Jaki był wpływ Polskiej Nagrody Jakości na polską rzeczywistość w drugiej połowie lat 90.?
Z punktu widzenia jakości ustanowienie nagrody było doskonałym ruchem. Wcześniej jakość nie była szeroko omawianym i dyskutowanym pojęciem. Marketingowo i pijarowo to był strzał w dziesiątkę, o czym zresztą świadczy początkowe, ogromne zainteresowanie przedsiębiorstw i ich chęć udziału w konkursie. Prestiż, jaki nagroda niosła ze sobą, dodatkowo wzmacniał ten przekaz.
Z czego wynikał ówczesny prestiż Polskiej Nagrody Jakości?
Przede wszystkim aby zostać laureatem, należało się postarać, wykazać jakościowym podejściem, procedurami itp. Wpływ na pozytywne postrzeganie tej nagrody miało też oczywiście szerokie wsparcie ze strony polskich władz państwowych. Dzisiaj nagród jakościowych, konsumenckich, produktowych i innych jest bardzo wiele. Często nie wymaga się od uczestników w zasadzie niczego: ani zaangażowania, ani przemyślenia czegokolwiek czy zrobienia. Organizacja zgłasza się i dostaje wyróżnienie.
Czy to oznacza, że nagrody i podobne wyróżnienia nieco się zdewaluowały?
Jeżeli jedynym kryterium jest wzrost przychodów albo za wyborem stoi tylko świetny marketing bez pogłębionych wartości, to niestety tak i dotyczy to sporej części tzw. rynku nagród w Polsce.
Czy Polska Nagroda Jakości tworzona na nowo, w oparciu o Model EFQM, z nowymi partnerami może ten stan rzeczy zmienić?
Sądzę, że tak. Model EFQM jest szeroko stosowany na całym świecie, choćby ostatnio, na podstawie podpisanych odrębnych umów, wdrażany jest w Chinach i krajach azjatyckich, które zrozumiały, że aby się dalej rozwijać, muszą znaleźć nowe, sprawdzone narzędzia. W odróżnieniu od norm ISO, Model EFQM niczego nie narzuca, a raczej wskazuje obszary do przemyślenia. Zbudowany zgodnie z koncepcją desing thinking model stworzył metodyczne ramy zarządzania pomagające w zmianach, transformacji i przełomowym myśleniu, które stanowią codzienne wyzwania dla współczesnych organizacji. Dzięki temu organizacja poznaje swoje mocne strony i obszary do doskonalenia na drodze do tworzenia trwałej wartości dla swoich interesariuszy. To powoduje, że potrafią określić, jakich narzędzi potrzebują, żeby osiągnąć sukces w sposób optymalny, np. czy lean management, six sigma rzeczywiście są im potrzebne czy być może osiągnę cele w inny, prostszy sposób. Model stawia na rozwój, może zapobiegać kryzysom i umożliwia budowanie właściwych celów kluczowych. Z tej perspektywy kształtowanie oceny uczestników Polskiej Nagrody Jakości o Model EFQM z natury oparte jest o całą gamę działań, bez których zdobycie nagrody będzie niemożliwe.
PNJ będzie najbardziej merytorycznym konkursem jakościowym w Polsce?
O tak! Dodatkowo będzie otwierać drzwi do pełnego wdrożenia Modelu EFQM. Potrzebę takiego działania dostrzegali najwięksi jak np. BMW, Bosch czy Philips, więc sektor MSP powinien podążyć tą samą ścieżką. Dlaczego? Bo dzięki temu osiągnie lepsze wyniki finansowe, a co innego może być cenniejsze zwłaszcza w obecnej sytuacji gospodarczej w ujęciu globalnym, ale i regionalnym. Chciałabym, aby Polska Nagroda Jakości poprzez działania powiązane z Modelem zmieniła podejście do jakości oraz nadała jej nowe znacznie.
Czego spodziewa się Pani po nowej edycji Polskiej Nagrody Jakości?
Przywrócenia prestiżu jakości oraz wzrostu innowacyjności i kreatywności w biznesie. Model EFQM umożliwia spojrzenie na przedsiębiorstwo z lotu ptaka, a taka perspektywa może zmienić bardzo wiele.
Jestem pewien, że tak się stanie. Dziękuję za rozmowę.
Marcin Kałużny
Fundacja Rozwoju Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu (fundacja.ue.wroc.pl) – Krajowa Organizacja Partnerska EFQM w Polsce. Prowadzi akredytowane szkolenia i doradztwo oraz posiada uprawnienia do przeprowadzenia ocen i wydawania wyróżnień w imieniu EFQM jako jedyna w Polsce.
EFQM (www.efqm.org) – organizacja non-profit z siedzibą w Brukseli jest liderem w doskonaleniu organizacji z wykorzystaniem Modelu Doskonałości EFQM – kompleksowego narzędzia zarządzania, stosowanego przez ponad 50 000 organizacji w Europie i na świecie. EFQM tworzy społeczność światowej klasy organizacji, które podzielają pasję do doskonalenia za pomocą modelu EFQM, rozpowszechnia dobre praktyki zarządzania, przyznaje prestiżowe europejskie wyróżnienia oraz Nagrodę Doskonałości EFQM.