Rozmowa z Rektorem Politechniki Częstochowskiej prof. dr. hab. inż. Norbertem Sczygiolem, Dziekanem Wydziału Zarządzania Politechniki Częstochowskiej dr. hab. inż. Iwoną Otolą prof. PCz oraz pracownikami Wydziału Zarządzania dr Joanną Rosak-Szyrocką i dr inż. Justyną Żywiołek
Jak Politechnika Częstochowska poradziła sobie z przejściem na nauczanie zdalne?
Rektor Politechniki Częstochowskiej prof. dr hab. inż. Norbert Sczygiol: W związku z pandemią koronawirusa Politechnika Częstochowska, podobnie jak inne uczelnie w Polsce, musiała przejść na tryb zdalny. Pragnę podkreślić, że nauczanie zdalnie rozpoczęło się na Politechnice Częstochowskiej już w 2008 roku w wyniku realizacji projektu „Plan rozwoju Politechniki Częstochowskiej”, finansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego. Wówczas powstała pierwsza wersja serwera e-learningowego. Większość zajęć realizowanych jest w sposób zdalny z wykorzystaniem tylko i wyłącznie naszego systemu. Nauczyciele przeprowadzają wykłady, laboratoria, ćwiczenia, zaliczenia oraz egzaminy. Studenci mają możliwość skorzystania z konsultacji on-line. Również w ten sposób odbywają się posiedzenia Senatu Politechniki Częstochowskiej, spotkania rad dyscyplin naukowych i rad programowych oraz zebrania pracowników. Platforma została również przygotowana do przeprowadzenia zdalnych obron prac dyplomowych.
Dziekan Wydziału Zarządzania Politechniki Częstochowskiej dr hab. inż. Iwona Otola, prof. PCz: Pandemia okazała się wyzwaniem dla wszystkich. Studenci i prowadzący z dnia na dzień musieli przejść na zdalne nauczanie. Wydział Zarządzania był w korzystniejszej sytuacji od niektórych uczelni, ponieważ na Politechnice Częstochowskiej od 2008 roku w wyniku realizacji projektu „Plan rozwoju Politechniki Częstochowskiej”, finansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego, prowadzone są zajęcia w formie zdalnej. Na naszym wydziale część przedmiotów już wcześniej była prowadzona w formie e-learningu, a część nauczycieli ukończyła kurs przygotowujący do takiej formy zajęć. Mieliśmy więc warunki techniczne – platformę moodle, na którą „przenieśliśmy” wszystkie zajęcia. Dla pracowników Politechniki zespół ds. e-learningu organizował dwa razy w tygodniu szkolenia dotyczące prowadzenia zajęć on-line. Poza spotkaniami live na platformie, każdy z pracowników miał dostęp do materiałów szkoleniowych – nagrań ze spotkań, filmów instruktażowych. Działania te ułatwiły przejście w system pracy zdalnej. W mojej ocenie wydział sprostał wyzwaniu i mimo trudnej sytuacji, zajęcia odbywały się zgodnie z planem, a studenci w jak najmniejszym, możliwym w tej sytuacji, stopniu odczuli niedogodności związane z nagłą zmianą warunków nauki. Ponadto studenci mają możliwość konsultacji z prowadzącymi, ponieważ każdy pracownik posiada wirtualny pokój na platformie, co pozwala wyjaśnić wszelkie wątpliwości związane z zajęciami prowadzonymi on-line czy omówić uwagi do pracy dyplomowej.
Pandemia wprowadziła wiele zamieszania na rynku pracy. Wielu pracowników straciło pracę z dnia na dzień. Czy uczelnia podejmuje inicjatywy, które miałyby pomóc studentowi – przyszłemu pracownikowi odnaleźć się w nowej rzeczywistości na rynku pracy?
Rektor: Politechnika Częstochowska realizuje projekt zintegrowany Program Rozwoju Politechniki Częstochowskiej współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Wiedza Edukacja Rozwój 2014-2020. Zatrudniony w ramach projektu doradca zawodowy pomaga naszym studentom w planowaniu kariery. Świadczy on usługi indywidualne i grupowe. Studenci mogą zbadać i zdefiniować własny problem zawodowy, dokonać samooceny oraz nabyć lub rozwinąć umiejętności w podejmowaniu decyzji dotyczących planowania własnej kariery zawodowej. Biuro Karier i Marketingu wdraża nowoczesny system informatyczny, który pomoże studentom w rozpoczęciu aktywności zawodowej na rynku pracy. Platforma będzie miejscem interakcji w zakresie ofert pracy, staży, wolontariatów, wymiany doświadczeń uczestników rynku pracy, organizacji eventów, szkoleń, konferencji. Politechnika Częstochowska jest także znaczącym pracodawcą w regionie częstochowskim. Chciałbym podkreślić, że żaden z naszych pracowników nie został zwolniony z powodu sytuacji epidemicznej.
Dziekan: Wydział Zarządzania zawsze, nie tylko w pandemii, starał się dobrze przygotować absolwentów do potrzeb rynku pracy. Obecnie studentom pomóc mają w odnalezieniu się w nowej rzeczywistości szkolenia organizowane – oczywiście on-line – przez koła naukowe. Do ich prowadzenia zapraszani są specjaliści. Jako przykład podam dwa z takich szkoleń: „Coaching w procesie zarządzania emocjami w sytuacjach kryzysowych” oraz „Home Office – jak pandemia COVID-19 zmieniła podejście do telepracy”.
Czy Państwa zdaniem nauczanie zdalne to nasza przyszłość?
Rektor: W trybie nauczania zdalnego staramy się widzieć raczej szanse niż zagrożenia. Rozwój technik informatycznych, w tym kształcenie na odległość, może stać się impulsem rozwoju Politechniki Częstochowskiej. Nasza uczelnia w zakresie technologii cyfrowych zapewnia studentom najwyższe standardy kształcenia. Komisja Akredytacyjna Uczelni Technicznych (KAUT) przyznała kierunkowi Informatyka na Wydziale Inżynierii Mechanicznej i Informatyki na poziomie studiów pierwszego i drugiego stopnia akredytacje i europejski certyfikat EUR-ACE® Label (EURopean ACcredited Engineer) na okres pięciu lat. Informatyka to najchętniej wybierany kierunek kształcenia na Politechnice Częstochowskiej.
Dr Joanna Rosak-Szyrocka: Uważam, że nauczanie zdalne to nasza przyszłość. Nie tylko w kontekście szkolnictwa, ale również w biznesie. Peter Drucker, myśliciel i teoretyk zarządzania XX wieku, stwierdził: „Uniwersytety nie przetrwają. Przyszłość jest poza tradycyjnymi kampusami, poza tradycyjnymi klasami. Kształcenie na odległość zbliża się szybko”. Uważam, że uczelnie, które zajmowały się do tej pory tradycyjną, stacjonarną edukacją, muszą zainteresować się e-learningiem, który dzięki wykorzystaniu multimedialnych treści staje się bardziej efektywny i ciekawy. E-nauczanie to symbol obecnych czasów. Co ciekawe, cały czas się rozwija. Świat się zmienia oraz zmieniają się ludzie, ich zachowania, predyspozycje, potrzeby i oczekiwania. Widoczne jest to najbardziej w odniesieniu do dzieci i młodzieży, którzy dojrzewają w obecności mediów społecznościowych oraz urządzeń mobilnych, które są ich „placem zabaw”, sposobem komunikacji z otoczeniem, ale też miejscem zdobywania i pogłębiania wiedzy. Studenci dzięki nauce zdalnej nauczyli się pracować zdalnie, a taka praca jest coraz bardziej popularna, szczególnie w sektorach wysokich technologii czy IT. Czas pandemii pokazał, że nie zawsze trzeba przyjść do Dziekanatu i coś podpisać, że można wysłać e-mail, że można złożyć wniosek online. Dzięki pandemii wiemy, że można funkcjonować inaczej, łatwiej i szybciej. Wydaje się także, że w przyszłości część zajęć zawsze będzie można realizować w sposób zdalny. Studenci, dzięki nauce hybrydowej, mogli wypracować uniwersalne kompetencje, których poszukują pracodawcy: umiejętność uczenia się, weryfikacja informacji, ale przede wszystkim to, co przyda się im na rynku pracy, czyli samoorganizacja. Uważam, że dynamiczny rozwój techniki, a także informatyzacja spowodują powstanie hybrydowego modelu edukacji łączącego formę tradycyjną i przestrzeń wirtualną.
Dr inż. Justyna Żywiołek: Takie technologie, jak AR (Augmented Reality – rozszerzona rzeczywistość) oraz VR (Virtual Reality – wirtualna rzeczywistość), otworzyły zupełnie nowe możliwości w edukacji zdalnej. Dzięki VR można odbyć wycieczkę w każdy zakątek świata, zwiedzić słynne muzea, zajrzeć do wnętrza ludzkiego ciała czy wziąć udział w zajęciach w wirtualnych laboratoriach. Z kolei technologia AR polega na nakładaniu elementów cyfrowych na rzeczywiste, istniejące obiekty. Dzięki różnym aplikacjom możemy zobrazować działania matematyczne, wizualizować figury geometryczne, symulować wzrost roślin i ruch planet, animować wykresy i mapy. Kolejnym sprawdzającym się rozwiązaniem jest grywalizacja. To połączenie gry z elementami rywalizacji, które sprawia, że łatwiej utrzymać uwagę i zaangażowanie ucznia. Uczenie się i jednocześnie udział w ekscytujących rozgrywkach zapewnia studentom pozytywne środowisko do nauki.
Rozmawiała: Martyna Motylska
