Łódzka firma z branży biotechnologicznej Proteon Pharmaceuticals SA jest laureatem European Quality Certificate® 2020 w kategorii: Produkt za Bafasal®. Ten alternatywny preparat dla środków na bazie antybiotyków jest wykorzystywany w hodowli drobiu i cieszy się uznaniem na największych zagranicznych rynkach
Bafasal® to pierwszy preparat tworzony i skomercjalizowany przez łódzką firmę Proteon Pharmaceuticals SA. Wraz z nim powstała cała linia produktów ochrony żywności na bazie bakteriofagów. Proteon bowiem oferuje preparaty dedykowane ochronie hodowli drobiu oraz ochronie akwakultury. Bafasal® to flagowy produkt Proteon Pharmaceuticals, który stworzył specyficzny wyłom i pomógł wprowadzić kolejne produkty na bazie bakteriofagów na zagraniczne rynki. Jest to preparat, który firma rejestruje i wprowadza na światowe rynki jako dodatek paszowy, co od razu określa, że nie służy on do leczenia, tylko wpływania pozytywnie na mikrobiom i na ochronę przed zakażeniami drobiu. Pozytywny efekt działania Bafasal® polega na tym, że jest to naturalna obrona przed zakażeniami Salmonellą, które są poważnym problemem głównie bezpieczeństwa i jakości żywności, ale również negatywnie wpływają na zdrowie drobiu. Można oczywiście w produkcie końcowym, którym jest mięso uzyskiwane z drobiu, stosować chemiczną obróbkę w celu eliminacji bakterii, jednak filozofia firmy polega na tym, żeby od samego początku – od pierwszego dnia po wykluciu ptaków – stosować produkt, który nie ma żadnych skutków ubocznych i nie pozostawia żadnych resztek w organizmie zwierzęcia, chroniąc ten naturalny mikrobiom przed zasiedlaniem oraz skolonizowaniem się bakterii Salmonelli. W efekcie wpływa to na kondycję zdrowotną zwierząt i na wysoką jakość oraz walory zdrowotne produktu końcowego – czyli mięsa, jak również kurzych jaj. Bafasal® to płynny preparat w butelkach, który dolewa się do systemów doprowadzających wodę do poideł dla ptaków. Wydaje się to proste, jednak w tych butelkach jest zaawansowana technologia składająca się z kilku bakteriofagów, dobranych tak, żeby razem tworzyły środek, który jest bardziej skuteczny i silniejszy na szersze spektrum bakterii Salmonelli niż jakikolwiek z pojedynczych komponentów. Osiągnięcie tej stabilności i skuteczności preparatu zajęło ponad rok prac laboratoryjnych.
Ekspansja w Europie?
W Polsce nie ma niezależnego systemu dopuszczającego do użytku Bafasal® i inne produkty tworzone na bazie bakteriofagów. Tego typu preparaty są zatwierdzane centralnie, na poziomie Komisji Europejskiej, która stworzyła zharmonizowany system rejestracji. Produkty rejestrowane są w całej Unii Europejskiej, a nie w poszczególnych jej państwach. Komisja Europejska jest pod tym względem bardzo konserwatywna, jednak Proteon Pharmaceuticals SA jest w zaawansowanym stadium procesu rejestracyjnego. Wciąż jednak jest mowa o wprowadzeniu czegoś, co jest postrzegane jako zupełnie nowa technologia, która ma wejść na rynek w obszarze żywności. A jeżeli coś jest nowe, to ten proces jest naprawdę długotrwały. Tak to już jest, że wiele innowacji powstaje w Europie, a ich komercjalizowanie ma miejsce najpierw w Azji i USA. Dlatego produkty łódzkiej firmy są dystrybuowane na rynku azjatyckim, gdzie rejestrację można uzyskać znacznie szybciej. Decyzja Komisji Europejskiej w sprawie Bafasal® powinna zapaść jeszcze w tym roku.
Biznes w oparciu o naukę
Technologia, którą Proteon rozwija, opiera się na solidnych podstawach naukowych i cała sztuka polega na tym, żeby w bardzo konsekwentny sposób znaleźć praktyczne rozwiązanie, które z punktu widzenia wiedzy naukowej jest niemalże dostępne – z naciskiem na „niemalże.” Firmy takie jak Proteon muszą, zwłaszcza w pierwszej fazie, znaleźć te brakujące elementy do sprawnego funkcjonowania – oznacza to, że nie liczą na to, że gdzieś na uniwersytecie albo na politechnice to wszystko, co się opracowało, jest gotowe i wystarczy to zapakować w butelkę, a następnie sprzedawać. Twórcy łódzkiej firmy wiedzieli od początku, że muszą przede wszystkim zdobyć informacje, które będą istotne dla jej rozwinięcia. Wszystko w oparciu o wiedzę oraz zespół ludzi o znakomitych kompetencjach naukowych. W efekcie powstał zespół multidyscyplinarny, w którym zaczęto myśleć o kwestiach rejestracyjnych, prawnych, jak również o kwestiach kosztów i pomysłów, jak można na tym zarobić oraz gdzie można sprzedać produkty. Konsekwentne realizowanie tej wizji oraz podjęcie ryzyka, że jednak z bakteriofagów da się stworzyć produkt przemysłowy, spowodowało, że firma zaczęła osiągać sukcesy komercyjne oraz biznesowe, nie tracąc przy tym swojego charakteru i fundamentów naukowych.
Marcin Pawlenka