Jeszcze do niedawna leasing kojarzony był głównie z samochodami i nieruchomościami, obecnie ze względu na zmiany na rynku coraz częściej mówi się o leasingu jako formie zatrudnienia. Leasing pracowniczy to coraz bardziej popularny trend na rynku pracy w Polsce, a rozumiany jest jako oddelegowanie własnych pracowników do pracy na rzecz innego pracodawcy. Na czym on dokładnie polega i kiedy warto na niego postawić?
Leasing pracowniczy i wynajem pracowników to popularne hasła reklamowe. Jak właściwie to rozumieć? Nie ulega wątpliwości, że to dość chwytliwe slogany, ale są to również błędnie stosowane frazesy marketingowe. Leasing pracowniczy został wprost określony w Kodeksie pracy (art. 1741):
„Art. 1741. KP – Urlop bezpłatny na czas wykonywania pracy u innego pracodawcy
§ 1
Za zgodą pracownika, wyrażoną na piśmie, pracodawca może udzielić pracownikowi urlopu bezpłatnego w celu wykonywania pracy u innego pracodawcy przez okres ustalony w zawartym w tej sprawie porozumieniu między pracodawcami.
§ 2
Okres urlopu bezpłatnego, o którym mowa w § 1, wlicza się do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze u dotychczasowego pracodawcy.”
W tej sytuacji istotną rolę odgrywają trzy podmioty – pracodawca macierzysty, nowy pracodawca poszukujący pracownika oraz sam pracownik. Z leasingiem pracowniczym mamy zatem do czynienia w momencie, kiedy obecny pracodawca z jakiś powodów nie może chwilowo zatrudniać pracownika, natomiast nie chce, aby doszło z nim do zakończenia stosunku pracy. W tym momencie pracownik w porozumieniu z obecnym pracodawcą pozostaje na urlopie bezpłatnym. Jednocześnie równolegle podejmuje pracę u innego pracodawcy, do którego jest „wynajmowany” na pewien okres czasu. Oczywiście cały proces tymczasowej zmiany pracodawcy przez pracownika musi być ustalony na podstawie umowy o współpracy pomiędzy dwoma przedsiębiorstwami – pracodawcą macierzystym i poszukującym. Agencje pracy tymczasowej w swoich akcjach marketingowych często pod pojęciem leasingu pracowniczego proponują w pełnej postaci pracę tymczasową, która z leasingiem ma niewiele wspólnego. Należy rozróżnić te dwa pojęcia. W przypadku pracy tymczasowej podmiotem „wypożyczającym” jest agencja pracy tymczasowej, a nie inne przedsiębiorstwo. Warunki stosunku pracy wynikającego z pracy tymczasowej są zupełnie inne. Przede wszystkim, za wynagrodzenie pracownika odpowiada agencja, a nie nowy pracodawca.
Zalety leasingu pracowniczego
Dla pracodawców są oczywiste. Nie mają oni prawie żadnych zobowiązań prawnych wobec „leasingowanych” pracowników. Nie są obciążeni ich sprawami kadrowymi czy administracyjnymi, a firma płaci za faktycznie zrealizowaną pracę. Zdarza się, że przedsiębiorstwa traktują leasing pracowniczy jako wydłużony okres próbny. Jest to bowiem relatywnie tani i efektywny sposób sprawdzenia przyszłych pracowników bez konieczności ponoszenia zbędnego ryzyka. Ponadto wpływa to na optymalizację zatrudnienia: firma macierzysta zapobiega nadwyżce pracowników i ewentualnym zwolnieniom, a nowy pracodawca zyskuje przy niedoborze.
Zauważalne są również korzyści leasingu pracowniczego dla samego pracownika.
To szansa na zaistnienie na rynku pracy po dłuższym bezrobociu oraz znalezienie stałego zatrudnienia. Dodatkową korzyścią dla pracownika jest elastyczność pracy, która umożliwia godzenie obowiązków zawodowych z rodzinnymi. To również szansa na zdobycie dodatkowych umiejętności przez pracownika i nowych działań w firmie nowo zatrudniającej. Możliwe jest również, że firma zdecyduje się po jakimś czasie na stałe zatrudnienie leasingowanych osób.
Wady leasingu pracowniczego
Popularny trend niesie za sobą również ryzyko. Kluczowa jest niestabilność zespołu. Częste zmiany w firmowej załodze i rotacja pracownicza mogą doprowadzić do sytuacji, w której grupa nie będzie w stanie współpracować odpowiednio długo, by skutecznie realizować powierzone projekty. Może to doprowadzić również do braku identyfikacji z przedsiębiorstwem. Leasing pracowniczy uniemożliwia przedsiębiorstwu budowę kapitału ludzkiego i czerpanie korzyści z rozwoju pracowników. Tacy pracownicy powinni zatem stanowić uzupełnienie istniejącego już i mocnego firmowego personelu.
Leasing pracowniczy w Polsce
Rozkwit leasingu pracowniczego w Polsce jest hamowany wskutek niedokładności przepisów prawnych oraz nieregularności zapotrzebowania na specjalistów o wysokich kwalifikacjach w razie ich tymczasowego zatrudnienia.
Jednakże leasing pracowniczy jest perspektywiczny, ze względu na fakt, iż umożliwi dużej ilości firm wybranie przemyślanej metody kwestii optymalnego wykorzystania personelu w funkcjonowaniu organizacji.
Mimo wszystko coraz szersze wykorzystanie usług leasingu pracowniczego na polskim rynku wskazuje na konieczność przyjęcia odpowiednich ustaw, które we właściwy sposób regulowałyby prawa i obowiązki każdej z trzech stron leasingu personelu.
Rosnący popyt na pracowników skutkuje tym, że leasing zyskuje na popularności. Jest na pewno ciekawym rozwiązaniem, które może służyć uelastycznieniu funkcjonowania przedsiębiorstwa. Należy jednak zalecić przedsiębiorcom, którzy są zainteresowani taką formą pozyskiwania nowych pracowników, przed jej wdrożeniem w struktury firmy, przeprowadzenia szczegółowej analizy stanu prawnego – tak, aby uniknąć potencjalnego ryzyka, które niesie. To możliwość, aby pracodawca zaspokoił swoje braki kadrowe, bez obowiązku wiązania się z pracownikiem umową na długi okres czasu.
Przykładem firmy, której usługą jest właśnie leasing pracowniczy, jest polsko-norweska firma Ventor – chluba Podkarpacia. Firma oferuje usługi związane z rekrutacją i wynajmem personelu o specjalistycznych kwalifikacjach głównie na rynek norweski. Wachlarz usług w tym zakresie obejmuje głównie osoby zatrudnione przy specjalistycznych pracach w budownictwie przemysłowym związanych z montażem rusztowań, izolacji, konstrukcji stalowych i rurociągów, wentylacji oraz spawaniem i malowaniem konstrukcji stalowych
Leasing pracowniczy Ventora to kilka procesów. Firma wprowadziła system audytów wewnętrznych w celu zapewnienia planowego, systematycznego i niezależnego badania zgodności i efektywności SZJ w zakresie spełniania wymagań normy ISO i OHSAS. Wśród procesów znajdziemy m.in.: leasing pracowników – zapewnia wymagany i powtarzalny poziom jakości realizowanych usług zgodnie z wymaganiami prawnymi, przyjętymi zasadami i wymaganiami Klienta; rekrutacja i selekcja – zapewnia sprawność w pozyskaniu kandydatów do pracy oraz wybór specjalistów o najlepszych kwalifikacjach i o wymaganych kompetencjach;
zatrudnianie – zapewnia zgodność formalno-prawną przy zatrudnianiu pracowników; wynagradzanie – dba o rzetelną ewidencję czasu pracy oraz poprawność naliczania wynagrodzeń pracowników; szkolenie pracowników – zapewnia rozwój posiadanych kompetencji poprzez odpowiedni system szkoleń wewnętrznych oraz zewnętrznych.
Firma przy realizacji zamówienia na wynajem personelu musi również zadbać (tak generalnie, bo czasem są odchylenia w zależności od danego projektu i kontraktu z klientem) o: transport pracownika (PL-NO-PL + często również na miejscu w Norwegii), zakwaterowanie, wyżywienie, środki ochrony indywidualnej oraz niezbędne narzędzia do pracy, szkolenia BHP i inne niezbędne szkolenia w zależności od projektu, badania lekarskie, administrację związaną z zatrudnieniem oraz wypłatą wynagrodzenia, zgodność warunków pracy z obowiązującym w Norwegii prawem.
Można powiedzieć, że klient, zamawiając w firmie Ventor personel, otrzymuje „all inclusive”, jeśli chodzi o pracowników. Klient, poza zapewnieniem niezbędnego BHP w miejscu pracy, narzędzi i materiałów niezbędnych do wykonywania pracy, nie musi się o nic martwić. Dostaje personel wykwalifikowany i gotowy do pracy.
oprac. Martyna Motylska
