Nowocześnie, z myślą o przyszłości

MPO Kraków od ponad 150 lat dba o porządek i utrzymanie czystości w najchętniej odwiedzanym przez turystów polskim mieście. W tym roku spółka pretenduje do honorowego wyróżnienia Orła Jakości w inicjatywie European Quality Certificate. Nagroda stanowi najwyższą formą docenienia wieloletniej polityki jakości ukierunkowanej na rozwój i doskonalenie procesów. Pomimo licznych sukcesów jakie przedsiębiorstwo od lat notuje na swoim koncie spółka nie spoczywa na laurach. Rok 2018 był czasem zakupu nowego innowacyjnego sprzętu, a także początkiem gruntowego remontu sortowni Barycz.

Najnowocześniejsza technologia wspiera utrzymanie czystości Krakowskich ulic

W kwietniu tego roku zakupiono cztery elektryczne odkurzacze, które obsługują Rynek Główny i Stare Miasto, plac Centralny, Kazimierz i okolice Rynku Podgórskiego oraz płytę pod rondem Mogilskim.

Dwa miesiące później pracę na Rynku Głównym i okolicznych uliczkach rozpoczęła pierwsza w pełni elektryczna zamiatarka Electra 2.0 włoskiej firmy Tenax . Jej zakup to kolejny krok Krakowa do poprawy czystości na ulicach miasta, tym razem historycznego centrum. Jej charakterystyczne cechy to: brak emisji spalin, cicha praca, szybko ładujące się litowo-jonowe baterie pozwalające na wydajną pracę, technologia wyłapująca drobiny pyłu PM10, duża zwrotność i kompaktowe rozmiary, odzyskiwanie energii elektrycznej podczas hamowania, prędkość maksymalna – 24 km/h, niskie koszty eksploatacji.

W pełni elektryczne zamiatarki i inne pojazdy komunalne stanowią mniejszość i występują niezwykle rzadko. Większość uznanych producentów na razie sprawdza egzemplarze testowe i wystawia je na branżowych targach. Niektórzy producenci wprost przyznają, że nie zamierzają samodzielnie rozwijać napędów elektrycznych i wolą poczekać na rozwój technologii pozwalającej na bardziej wydajną pracę. Póki co nie istnieją elektryczne pojazdy komunalne większych gabarytów. Problemem wciąż jest magazynowanie i ilość energii potrzebna do skutecznej pracy ciężkiego sprzętu.

Przypomnijmy, że pierwszym pojazdem elektrycznym w MPO Kraków był kupiony przed Światowymi Dniami Młodzieży małogabarytowy samochód dostawczy, pracujący przy opróżnianiu koszy ulicznych na Starym Mieście.

Modernizacja sortowi selektywnie zbieranych odpadów komunalnych Barycz

Sortownia funkcjonująca od marca 2006 roku w ramach Centrum Ekologicznego Barycz wraz z halą magazynową jeszcze do niedawna tworzyła zakład przewidziany do mechaniczno – ręcznej segregacji tzw. suchej frakcji odpadów komunalnych, w którym technologia opierała się głównie na sortowaniu manualnym (automatyczne sortowanie ograniczało się do działania separatorów metali). Do rozładunku i załadunku odpadów na linię sortowniczą oraz do transportu wewnątrz sortowni odpadów i surowców wtórnych służyły: ładowarka kołowa i wózek widłowy.

Równocześnie w ramach Centrum Ekologicznego Barycz od połowy roku 2014 funkcjonuje, jako część mechaniczna instalacji MBP, w pełni zautomatyzowana linia do sortowania odpadów zmieszanych z wykorzystaniem separatorów do wyodrębniania różnego rodzaju odpadów. Zainstalowane separatory optoelektroniczne potwierdzają wysoką sprawność i stabilność parametrów pracy w zakresie odzysku odpadów surowcowych z zanieczyszczonych (niejednorodnych) strumieni odpadów.

Zdobyte na tej instalacji doświadczenie, czystość i jednorodność strumienia odpadów selektywnie zbieranych oraz konieczność uzyskania wymaganych prawem poziomów recyklingu zobligowały Miejskie Przedsiębiorstwo Oczyszczania Spółka z o. o. w Krakowie do podjęcia działań w kierunku modernizacji sortowni odpadów selektywnie zbieranych poprzez automatyzację procesu sortowania.

Rozpoczęto poszukiwania środków finansowych jej współfinansowania; między innymi składając wniosek aplikacyjny o dofinasowanie w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego na lata 2014 – 2020.

W dniu 17 sierpnia 2017 roku podpisana została umowa z Zarządem Województwa Małopolskiego o dofinasowanie Projektu pn.: „Rozbudowa i automatyzacja linii technologicznej sortowni odpadów komunalnych Barycz w Krakowie”.

W dniu 26 października 2017 roku Miejskie Przedsiębiorstwo Oczyszczania Sp. z o. o. w Krakowie i Sutco – Polska Spółka z o. o. w Katowicach (firma wybrana w drodze postępowania o zamówienie publiczne) podpisały umowę na realizację modernizacji sortowni poprzez rozbudowę i automatyzację linii technologicznej sortowni odpadów komunalnych funkcjonującej w ramach centrum Ekologicznego Barycz od roku 2006 z terminem końcowego odbioru 30 września 2018 roku.

Umowa obejmuje opracowanie projektu technologicznego modernizacji, dostawy i montaż wyposażenia technologicznego wraz z konstrukcjami wsporczymi, wykonanie systemu sterowania wraz z rozruchem i ruchem próbnym. Zgodnie z wymaganiami SIWZ prace montażowe mogły być prowadzone równocześnie z eksploatacją instalacji. Czas całkowitego wyłączenia eksploatacji ograniczony był do jednego miesiąca. Koordynację prac wspomagały służby Inżyniera Kontraktu – EKOCENTRUM Spółka z o. o. we Wrocławiu.

Koszt realizacji modernizacji sortowni to prawie 24 mln złotych brutto, w tym uzyskane z UE w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego na lata 2014 – 2020 dofinansowanie wynosi prawie 11,5 mln złotych.

Podstawowym celem modernizacji sortowni jest efektywniejsze wysortowywanie odpadów surowcowych kierowanych do recyklingu ze strumienia odpadów zbieranych selektywnie dla zapewnienia w kolejnych latach uzyskania przez Gminę Miejską Kraków wymaganych poziomów recyklingu. Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 14 grudnia 2016 roku wskaźnik poziomów recyklingu, przygotowania do ponownego użycia i odzysku innymi metodami niektórych frakcji odpadów komunalnych w latach 2018-2020 wzrasta rokrocznie o 10% aż do poziomu 50% w roku 2020.

Ponadto, 2 grudnia 2015 roku Komisja Europejska przedstawiła pakiet dotyczący gospodarki o obiegu zamkniętym, którego jednym z założeń jest stworzenie warunków sprzyjających ograniczaniu ilości odpadów i zwiększeniu poziomu ich recyklingu. Pakiet zakłada do 2030 r. – w odniesieniu do wytwarzanych odpadów komunalnych – realizację szeregu celów, wśród których znajduje się m.in. osiągnięcie poziomu 65% recyklingu.

Dzisiaj, po przeprowadzeniu prac modernizacyjnych związanych z automatyzacją procesu technologicznego sortownia odpadów komunalnych selektywnie zbieranych Barycz staje się jednym z najnowocześniejszych, przystosowanym do potrzeb epoki zakładem segregującym odpady komunalne na poszczególne rodzaje i gatunki. Zgodnie z założeniami sortowaniu poddawane są odpady pochodzące z selektywnej zbiórki odpadów opakowaniowych zbieranych z pojemników do selektywnej zbiórki rozstawionych na mieście, selektywnego (pojemnikowego lub workowego) systemu odbioru odpadów komunalnych z zabudowy mieszkaniowej, biurowej, hotelowej, szkół, uczelni, instytucji itp. Zastosowana technologia jest zgodna z najlepszą praktyką, wykorzystująca energooszczędne rozwiązania technologiczne, optymalna kosztowo.

Dla osiągnięcia tego celu zmodernizowana instalacja technologiczna do sortowania pozwala na:

• poddawanie sortowaniu odpadów selektywnie zbieranych o różnym składzie morfologicznym oraz udziale odpadów niepożądanych,
• wydzielenie z odpadów komunalnych frakcji surowcowych nadających się do recyklingu,
• wydzielenie frakcji pozostałej i skierowanie jej do stacji załadunku kontenerów celem ostatecznego skierowania do produkcji paliwa alternatywnego bądź skierowania do termicznego wykorzystania,
• równoczesne i niezależne sortowanie na dwóch ciągach technologicznych szkła oraz innych odpadów zbieranych selektywnie (opakowania z tworzyw sztucznych lub papier).

W budynku o konstrukcji stalowej o powierzchni użytkowej około 2 400 m2 i kubaturze około 28 000 m3 zainstalowane zostały dodatkowe elementy wyposażenia w celu zautomatyzowania procesu technologicznego sortowania. Zmodernizowana linia technologiczna to: 72 przenośniki taśmowe transportujące odpady, 16 przenośników bunkrowych, 5 przenośników przyspieszających, 2 przenośniki kanałowe, 7 przenośników sortowniczych, obrotowe sito bębnowe, 5 separatorów optycznych przewidzianych do odzysku papieru i tworzyw sztucznych, 1 separator balistyczny, 2 separatory metali żelaznych i 1 nieżelaznych, 1 separator powietrzny, 5 kabin sortowniczych, rozrywarka worków, prasa belująca, dwie stacje załadunku odpadów, stacja kompresorów. Proces sterowany jest automatycznie komputerem.

Zmodernizowana sortownia wraz z pozostałymi instalacjami przetwarzania odpadów komunalnych eksploatowanymi przez Miejskie Przedsiębiorstwo Oczyszczania Spółka z o. o. w Krakowie oraz Zakładem Termicznego Przekształcania Odpadów gwarantują pełne przetworzenie odpadów komunalnych wytwarzanych w Gminie Miejskiej Kraków, przyczyniając się do zwiększenia ilości odzyskiwanych surowców wtórnych przekazywanych do recyklingu. Surowce wtórne zastępując surowce pierwotne stanowią nie tylko bardziej optymalną kosztowo alternatywę dla przedsiębiorców, ale również wpływają na ochronę środowiska naturalnego ograniczając emisję gazów cieplarnianych podczas pozyskiwania surowców pierwotnych, a ich recykling jest jedną z podstawowych zasad tzw. gospodarki cyrkulacyjnej.

Oprac. Natalia Zarzeka