Włączenie „energetycznego myślenia” w strategicznych i bieżących działaniach związanych z zarządzaniem firmą staje się w ostatnich latach nie tylko modą, ale i koniecznością. Zmieniające się realia rynkowe związane z korzystaniem z energii oraz wymagania dotyczące sprawozdawczości obejmującej m. in. informacje o emisji zanieczyszczeń oraz pozostawianym śladzie węglowym powodują oczywiście frustrację, ale równocześnie zwiększają świadomość dotyczącą efektywnego korzystania z zasobów.
Jednym z gorących tematów, powiązanych również z korzystaniem z energii, jest obowiązek raportowania niefinansowego. Rozporządzenie delegowane 2023/2772 uzupełniające dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34/UE w odniesieniu do standardów sprawozdawczości w zakresie zrównoważonego rozwoju zawiera szereg wymagań dotyczących ujawniania informacji w zakresie emisji zanieczyszczeń, śladu węglowego oraz koszyka energetycznego. Wymagania związane z raportowaniem można traktować jako trudny i wymagający znacznych nakładów pracy obowiązek. Można również znaleźć pozytywne aspekty wynikające z przepisów. Przygotowanie raportu ESG wymaga przede wszystkim uporządkowania polityk, strategii działania, planów realizacji tych strategii. A to już dobry krok w kierunku świadomego włączenia zagadnień dotyczących efektywności energetycznej w strategię firmy.
Takie podejście oparte na podejściu procesowym uwzględniającym efektywność energetyczną zarówno w działaniach jak i w podejmowanych decyzjach strategicznych jest podstawą do budowania działań niezbędnych dla realizacji strategii. Uwzględnia ono każdy z obszarów mających znaczenie i wpływających na efektywne korzystanie z energii.
Współpraca z interesariuszami to budowanie relacji zarówno z dostawcami i dystrybutorami energii jak i z pozostałymi stronami uczestniczącymi w łańcuchu dostaw. Korzyści to stabilne relacje i długoterminowa współpraca, ale również wsparcie podczas reagowania na zmiany i wypracowanie wspólnych planów działań dotyczących reagowania na problemy.
Analiza cyklu życia produktów (również usług!) pod kątem zużycia energii na każdym etapie wytwarzania to element raportowania właśnie wchodzącego do stałych obowiązków. Jednak warto potraktować to wyzwanie jako źródło informacji pokazujące, które procesy/ rozwiązania/ produkty warto wybrać jako te najmniej obciążające środowisko i generujące najmniejsze koszty. Bez takich danych trudno określić, co faktycznie jest korzystne w długoterminowym planowaniu.
Cele i wskaźniki dobrane tak, by potwierdzać realizację przyjętej strategii lub wskazywać na konieczne korekty to cenne źródło wiedzy w biznesie. Te wskaźniki, które dotyczą kosztów związanych z efektywnością energetyczną powinny być powiązane z wartościami technicznymi. Dzięki takiemu podejściu możliwe jest zarządzanie działaniami i decyzjami w poszczególnych procesach oraz wskazanie źródeł nieuzasadnionych kosztów prowadzonej działalności.
Każda z wymienionych powyżej perspektyw powiązana jest z efektywnym korzystaniem z energii. W tym zakresie również istnieją przepisy, które warto potraktować jako wsparcie w działaniach na rzecz poprawy efektywności energetycznej. Przykładowo, Dyrektywa 2023/1791 w sprawie efektywności energetycznej oraz zmieniająca rozporządzenie (UE) 2023/955 w istotny sposób zmienia wymagania dotyczące wdrażania systemów zarządzania energią oraz zobowiązania dotyczące wykonania audytów energetycznych. Zarówno audyty energetyczne jak i systemy zarządzania energia są skutecznym rozwiązaniem, wskazującym na potencjalne możliwości poprawy efektywności energetycznej. Dodatkowo systemowe rozwiązania włączone w funkcjonowanie firmy zapewniają wykorzystanie tych możliwości oraz ciągła poprawę efektywności energetycznej. A to wpływa również na zwiększenie bezpieczeństwa energetycznego i finansowego firmy, wykorzystanie szans na rozwój technologiczny oraz poprawę wizerunku.
Dobrą okazją do poznania wybranych przykładów będzie udział w Ogólnopolskim Kongresie Jakościowym, podczas którego w ramach prelekcji będzie można posłuchać o przykładowych możliwościach powiązania celów i wprowadzanych rozwiązań w zakresie efektywności energetycznej z rozwojem w zakresie kompleksowego podejścia do zarządzania procesami. Podczas spotkań warsztatowych omówione zostaną case study dotyczące przykładowych rozwiązań i wielokierunkowego ich wpływu na wyniki energetyczne, środowiskowe, jakościowe i finansowe.
Magdalena Gawarecka